Cizre’de dev kazanlarda yüzyıllardır yapılan buğday kaynatma olarak bilinen ve bölgede ‘Dani’ olarak isimlendirilen gelenek yaşatılmaya ve gelecek nesillere aktarılmaya çalışılıyor.
Şırnak’ın Cizre ilçesinde yüzyıllardır yapılan buğday kaynatma olarak bilinen ve bölgede ‘Dani’ olarak isimlendirilen gelenek yeniden yapılarak yaşatılmaya çalışılıyor. Dev Kazanlarda kaynatılan Dani vatandaşlara dağıtıldı. Cizre’de yüzyıllardır yaz aylarının son dönemlerinde her evin avlusunda yapılan buğday haşlama olarak da bilinen ‘Dani’ yeniden kazanlarda kaynatılarak halka dağıtılmaya başlandı.
Cizre Muhtarlar Derneği Başkanı ve Dağkapı Mahalle Muhtarı Cahfer Ebret ve Başkan yardımcıları Kale Mahalle Muhtarı Mehmet Sorguç ile Sur Mahalle Muhtarı Mehmet Karadamun’ın girişimi ile Cizreli hayırsever iş insanı Uğur Bingöl’ün desteği ile kurulan dev kazanlarda pişirilen Dani, Cuma namazı sonra vatandaşlara dağıtıldı.
Hz. Nuh Nebi Camisi karşısında kurulan kazanlarda yüzlerce kilo buğday haşlandı. Kaynatılan kazanlarda haşlanan buğdaylar usta eller tarafından hazırladı. Büyük bir titizlik ile kaynatılan buğdaylara tereyağı ve Ceviz eklendikten sonra halka dağıtıldı. Bazı vatandaşlar da evlerden getirdikleri kap ve tabaklarını doldurdu. Cizre Muhtarlar Derneği Başkanlığı tarafından organize edelin “Dani” etkinliğine katılıp vatandaşlara “Dani” ikram eden Cizre Kaymakamı Ahmet Vezir Baycar, Cuma namazı sonrası burada vatandaşlarımıza dağıtmış olduk. Vesile olanlara teşekkür ediyorum” dedi.
Hz. Nuh Peygamber döneminden bu yana gelen bu geleneği sürdürmeye çalıştıklarını ifade eden Cizre Muhtarlar Derneği Başkanı ve Dağkapı Mahalle Muhtarı Cahfer Ebret, bizim buradaki amacımız tarih ve kültürümüzün kaybolmaması için her sene bu geleneği yaşatmak istiyoruz. Halkımızı da bu konuda duyarlı olmaya davet ediyoruz ki bu kültürümüz unutulmasın. Çünkü bu gelen Hz. Nuh Peygamber döneminden gelme bir gelenek. Amacımızda bu geleneğin kaybolmamasıdır bunun için her sene bu etkinliği yapıyoruz ve yapmaya devem edeceğiz.”dedi. “Dani” nasıl pişirildiğine yönelik bilgi de veren Ebret, “buğdaylar kazanlarda yenilmeye hazır olduktan sonra üzerine tereyağı ve ceviz taneleri de eklenip vatandaşlara ve halka dağıtıyoruz”dedi.
Cizre Kale Mahalle Muhtarı Mehmet Sorguç ise, 300 yıldan bu yana süren bu geleneğimizi yaşatıp gelecek nesillere aktarmak istiyoruz. Bunun içinde her yıl bu geleneği düzenleyerek bu geleneği sürdürmeyi amaçlıyoruz.
Cizre’nin Hz. Nuh Peygamberin Şehri olduğunu ve Türbesinin de burada olduğunu ifade eden Araştırmacı Yazar Abdulaziz Bilge; “Hz. Nuh’tan günümüze gelen pek çok geleneklerimiz var. Bunlardan bir tanesi de Hedik(Buğday) kaynatmadır. Halk arasında da “Dani” olarak bilinir. Hz.Nuh’tan gelen geleneği yaşatmaya çalışıyoruz. Özellikle bu gelenekte halk içerisinde paylaşmaya, sevgiyi ve hoşgörüyü temin etmek ve yaymak adına her sene bu etkinliği gerçekleştirmeye çalışıyoruz.” Bu etkinliğin bu sene yapılmasına vesile olan Hayırsever İş İnsanı Uğur Bingöl’e teşekkür eden Edip Ataç ise, bizler küçükken anne ve babamızla Dani kaynatma etkinliğine katılırdık. Evden getirdiğimiz tabakları Dani ile doldurup eve götürüp yiyiyorduk. Şimdi de bu geleneği çocuklarımıza gösterip bu geleneğimizi yaşatmaya çalışıyoruz.” Yapımı yüzyılları bulan Dani yapılırken önce buğday taneleri iyice yıkanıyor. Yıkanan buğdaylar, büyük kazanlarda kaynatılıyor. Kazanların başından hiç ayrılmadan sürekli kepçelerle karıştırılır. Yenebilecek kıvama gelmiş, haşlanmış buğdaya Dani deniyor. Yenebilecek duruma gelecek kadar kaynatılan buğday daha sonra damlara kurutulmak için seriliyor. 2 gün güneş altında buğdaylar kurutulduktan sonra dönem içerisinde ihtiyaca göre değirmene götürülerek bulgur yapılıyor.
Kaynak: Cizremgazetesi – Mevlüde SEVİM