“Pişman değilim. Bir daha dünyaya gelsem aynı hayatı, daha bir ustacave korkusuz yaşarım. Ama bu sefer seni tanımakta gecikmem! İlk işim o olur.”
Merhaba
Merhaba değerli dostum. İnsanlığın her döneminde bireyler ‘’dünyaya bir daha gelmek’’ten söz ederler. ‘’Ah bir şansım daha olsaydı birçok şeyi çok farklı yapardım.’’ Cümlesi sana da tanıdık geliyor olmalı. ‘’Tanrım beni baştan yarat.’’ şarkısında da tema içinde bulunulan hayattan memnuniyetsizliktir. Ama dünya kurulalı Tanrı, hiçbir insanı baştan yaratmamıştır ve yaratmayacaktır. Dünyaya bir daha gelmeyeceğiz. Her şeye sıfırdan sadece bir kere başlanabilir. Peki ne yapacağız?
Sorun Nedir?
Şimdi lütfen bir kalem ve kâğıt edin, başlıyoruz. Hayatında birçok sorun olabilir ve bunların birkaçı da aşılmayacak kadar büyük de olabilir. Peki bu sorunlar içinde yüzmeye devam etmek veya bir köşeye geçip sorunların geçmesini beklemek bir çözüm olabilir mi? Elbette çözüm değil, sorunu daha da içinden çıkılmaz hâle getiren eylemler olur bunlar. Depresif bir insanı düşünelim. Bu kişi depresyonun getirdiği acı verici duygular ve yorgunluktan dolayı sürekli evde, yatağının içinde yatmaktadır. Bu nedenle zaten zayıf olan sosyal ilişkileri tamamen kopacaktır. Vücudu çökecek, mesleğini kaybedecek noktaya gelecek, tüm işleri dağ gibi yığılacak, tamamen umutsuz bir duruma girecektir. İşte tam da bu sebeple bir sorunumuz bir an önce eyleme geçmeliyiz.
Öncelikle yaşam kaliteni düşüren, şikâyet ettiğin sorunlarının neler olduğunu bulman gerek. Bu sorunları tespit ederken ucu açık, soyut cevaplar vermekten kaçın. Örneğin ‘’Hayat çok acımasız.’’ gibi bir tespitin pek de faydası dokunmayacaktır. Onun yerine şöyle düşünebilirsin, ‘’Sana hayatın acımasız olduğunu düşündüren neler yaşıyorsun?’’ Sorunlarının listesini çıkarırken genel ifadeler kullanmak yerine doğrudan kendi hayatına odaklan. Örneğin ‘’Her şey çok pahalı.’’ demek yerine ‘’Param bana yetmiyor.’’ veya ‘’Bir işim yok.’’ diyebilirsin. Seni üzen, yoran, kaygılandıran, yaşama zevkini çalan bütün sorunlarını tek tek listelemeni bekliyorum. Listeleme işi bitince bir sonraki bölüme geçebiliriz.
Ölmüşle Olmuşa Çare Olmamak
Şimdi sıraladığın sorunlara bir göz at. Bahsettiğin sorunların bazılarının bir çözümü olmayabilir ve o sorunla yaşamayı öğrenmen gerekebilir. Örneğin ‘’Yakın arkadaşımı kaybettim.’’ Bir sorun olmaktan çok hayatın bir gerçeğidir. Yakın arkadaşının kaybından duyduğun acıyı sağlıklı bir şekilde yaşayabilir ve yas sürecini en az zararla atlatmak için yapabileceğin birkaç şey var fakat arkadaşın geri dönmeyecek. Bunun gibi geri dönüşü olmayan, çözülmesi imkânsız sorunlarını tekrar yapılandır. Aynı örnekten ilerleyecek olursak ‘’Yakın arkadaşımı kaybettim.’’ yerine ‘’Yas sürecini nasıl atlatabileceğimi bilmiyorum.’’ diyebilirsin.
Sancılı Süreç: Çözüm
Bazen sorun doğru anlaşılmıştır ama çözüm yanlıştır. Bu nedenle biz sorunun aşılmaz olduğunu düşünürüz. Oysa birçok sorunun çözümü sabır ve emek gerektiren sancılı bir süreçten geçer. Doğru çözüm yolu ve şekli belirlemek çok önemli. Öncelikle çözüm yolların gerçekçi olmalı. Yirmi yıllık bir sigara tiryakisiysen bir haftada sigarayı tamamen bırakmak gerçekçi olmayabilir. Ayrıca çözüm yollarının başka sorunlar yaratmamasına dikkat etmelisin. Mesela zengin olmak için yüz binlerce lira kredi çekip borsaya yatırmak gibi bir düşünce çok riskli ve seni daha da umutsuz bir hâle sokabilir. Bu nedenle çözümün kısa yoldan değil uzun yoldan ama sağlıklı bir şekilde ilerlemesine dikkat et. Çözüm yolunda adım adım yürü. Çözümü aşamalara böl. Örneğin YKS’de iyi bir puan almak istiyorsan çalışacağın saatleri ve konuları küçük parçalar hâlinde düzenleyebilirsin. Kilo vermek istiyorsan bir yandan diyet listesi oluşturup bir yandan h hafif tempoyla spora başlayabilirsin. Belki de istediğin kiloya bir yılda varabileceksin ama bir yıl çok uzun ve işkence gibi bir süreç diye düşünürsen bir yılın sonunda muhtemelen daha mutsuz ve kilonla daha az barışık olacaksın.
Tökezlemek
Çözüm sürecini madde madde, gün gün hatta belki de saat saat düzenleyip, elindeki imkânları azami ölçüde değerlendirmeye başladıktan bir süre sonra yorulabilir, umutsuzluğa kapılıp pes edebilir, hata yapabilirsin. Bu sürecin doğal bir parçası ve çok normal bir durum. Böyle bir durumda biraz geriye çekilip nerede hata yaptığına bakabilirsin. Ve ilerlemene bakarak motive olabilirsin. Kendine aşırı yüklenmediğine emin olmalısın. Sen bir robot değilsin ve amacına ulaşmak sabır ile bol zaman gerektiriyor olabilir.
Ödülle
Hedefine ulaşma yolunda geçtiğin her basamak için kendini ödüllendirebilirsin. Mesela çözdüğün her deneme sonunda kendine bir saatlik sosyal medya hakkı verebilirsin. Veya verdiğin her yarım kilo sonunda bir pizzayı hak ettiğine emin olabilirsin. Bunlar seni motive den küçük ama önemli detaylardır. Yarının bugününden güzel olsun sevgili dostum. Kendine dostça bak, görüşmek üzere.
“Bulunduğun yer seni memnun etmiyorsa, yerini değiştir. Ağaç değilsin.”
