Yüksek kalitesi nedeniyle Türkiye’de bir numara olan Diyarbakır pamuğu, çiftçiye kazandırmıyor. Bu yıl zarar eden çiftçi, hükümete destek çağrısı yaptı.
Diyarbakır Ticaret Borsası Başkanı Engin Yeşil ve Diyarbakır Pamukçular Birliği Başkanı Hasan Vural, Diyarbakır çiftçisinin pamukta zarar ettiğini söylediler.
Bu Yıl Verim Yüksek
Pamuk Birliği Başkanı Hasan Vural, Diyarbakır genelinde bu yıl 600 bin dönüme yakın bir alanda pamuk ekimi yapıldığını kaydetti. Vural, “Pamuğun tamamen açmasını bekleyeceğiz. Ekim’in 15’inde ise hasada başlayacağız. Bu yıl Diyarbakır’da pamuk verimi iyi olacak” dedi.
Bir Kilo Pamuğun Maliyeti 30 Tl
Bu yıl bir kilo pamuğun maliyetinin çiftçiye 30 liraya mal olacağını belirten Vural, şunları söyledi:
“Maalesef ki bir kilo pamuğun maliyeti çiftçiye 30 lira olacak. Çiftçinin kar etmesi için de 30 liranın üstünde satılması gerekiyor. Daha bunun nakliyesi olacak, toplama masrafı olacak. Bazı yerlerde elektrikle sulama oluyorsa çiftçiye maliyeti 30 liranın da üstünde olacak. DSİ’nin kanallarıyla sulanan yerlerde masraf ancak 30 liranın altına düşüyor. Pamuğun kilosu 30 liranın altında satılırsa çiftçi zarar edecek. Ve önümüzdeki sene pamuk eken çiftçinin bir kısmı ekmekten vazgeçecek.
Bu milli bir servettir, yurtdışına ithal edilen bir üründür. Pamuk üretiminin azalması demek, dışarıdan daha çok pamuk ithal etmek demektir. Tabi bu da cari açığı artırır, enflasyonu artırır ve zincirleme ekonomiye etki eder. Dolayısıyla çiftçinin beklentisi en az 35 liraya pamuğun satılması. Eğer pamuk 35 liranın üstünde satılırsa pamuk ekim alanları önemli miktarda devam eder. Altında bir satış olursa ekim alanları da azalır.”
Pamuk Üreticisi Geçen Yıl Zarar Etti
Geçen yıl 680 bin dönüm civarında pamuk ekiminin yapıldığını dile getiren Vural, “Geçen yıl pamuk üreticisi zarar etti. Çünkü bir kilosuna 24 lira maliyet harcanan pamuk 18-19 ve 20 liraya çiftçi satmak zorunda kaldı. Dolayısıyla kilo başına bazı çiftçiler 4 lira, bazıları da 5 lira maliyetin altında satarak zarar etti. Ve o nedenle bu yıl ekim alanları azaldı. Pamuktan zarar eden ise buğday ve mercimek ekimine yöneldi. Çünkü buğday ve mercimekte çiftçi daha az zarar ediyor. Pamuktaki zararlar ise büyük rakamlarla ölçülüyor. O bakımda çiftçi mercimek ve buğday ekimine yöneldi. Bu yılda pamukta zarar edilirse çiftçinin büyük bir kısmı seneye pamuk ekmeyecek” diye konuştu.
Bin Dönümlük Alanda 250 Kişi İstihdam Ediliyor
Çiftçinin pamuk ekmemesi halinde ise ülkenin zarar edeceğine işaret eden Vural, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Tabi burada kaybeden maalesef ülkemiz olacaktır. Çünkü pamuk yoğun emek isteyen bir iştir. Çok eleman çalıştırıyor. Bin dönümlük ekimi yapılan pamuk tarlası en az 50 kişinin geçimini sağlıyor. Bunu beşle çarparsan en az 250 kişi eder. En az 250 kişi bin dönümlük pamuk tarlasından geçimini sağlıyor. Dolayısıyla bölgedeki genç işsizliği önlüyor. Büyük oranda Doğu ve Güneydoğu’daki genç işsizliği önlemiş oluyor. Buğday ve mercimekte az işçi çalıştığı için istihdam alanında bir kayba neden olmuyor çok. Pamuk ekmek yoğun emek verilen bir iştir. Çok eleman çalıştırır. Bunun, şoförüdür, bekçisidir, sucusudur, çapa işçisidir, ilaçlamasıdır vs. Birçok kişi ve kurum çalışıyor. Dolayısıyla birçok kişinin ekmek kapısıdır. Pamuk bölgede iş ve aş kapısıdır. pamuk ekimine önem verilmesi lazım. Peki neden önem verilmesi lazım? Bir, devletin daha az ithal etmesi için. İki bölgedeki işsizliğin düşmesi için. Tabi işsizlik düşerse bölgenin refah düzeyi iyileşir.”
Tekstilin Hammadddesi Pamuktur
Pamuğun, tekstilin hammaddesi olduğuna işaret eden Vural, “Pamuk 33 tane kuruluşta değerlendiriliyor. Dolayısıyla tekstil ihracatımızın lokomotifidir. Tekstilin de ham maddesi pamuktur. Pamuk olmazsa tekstil naylon ipliklerden bir takım üretimler yapabilir. Ama pamuk olmazsa tekstil olmaz. Tekstilde milyonlarca kişi çalışıyor. Pamuk iyi olmazsa, tekstil de iyi olmaz. Dolayısıyla tekstilin ihracatı da olmaz. Bunlar milli servettir. Ekilmemesi Türkiye’nin milli kaybıdır. Pamuğa önem verilmeli, bir miktar da refah payı verilmesi lazım ki üretime devam edebilinsin” diye belirtti.
Verimde Birinci, Kalitede Amerika İle Aynı Standartta
Diyarbakır pamuğunun veriminin dünyada ilk sırada olduğunu kaydeden Vural, “Dünyada bir dönüm üzerinden elde edilen pamuk 450 kilodur, bizim bölgemiz ve Diyarbakır’da 500 kilodur. Bu ne demektir, biz verimde dünya standartlarının da üzerindeyiz. Kalite olarak da çok iyidir. Diyarbakır pamuğu en iyi olan Amerika pamuğuyla da yanı kalitededir. Tek sıkıntımız Diyarbakır’ın pamuğu kirli toplanıyor. Bizler birçok iplik fabrikalarına gidip gördük. Bize Diyarbakır ve Amerika pamuğunu yan yana koyup gösterdiler hangisi nerenin pamuğu diye. Biz ayırt edemedik. Çünkü ikisi de aynı kalitededir. Eğer pamuğumuz temiz toplanırsa hiçbir sıkıntı olmaz ve Amerika pamuğuyla aynı fiyatta satılır. Türkiye’de maalesef ki aracılar kazanıyor. Pamuk simsarları ucuza alıp, iplikçiye pahalı veriyor. Bu bütün ürünlerde öyledir. Dolayısıyla sistemsel bir sorundur” dedi.
4 Yıldır Destekleme Oranı Aynı
Pamuk piyasasının dünya borsasına bağlı olduğunu belirten Diyarbakır Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Engin Yeşil ise, “Fiyat belirleyicisi dünya borsasıdır. Pamukta hükümet fiyat belirleyici değil. Hükümetin tek yapacağı pamukta desteği daha fazla artırması. Hükümetin girdilerde, tohumda ve mazotta desteği daha çok artırması lazım. Dört yıldır destekler aynı oranda veriliyor. Dört yıl önce pamuk desteklemesi 1.60 idi, en son geçen hafta verilecek desteğin yine 1.60 olduğu açıklandı. Hükümetin pamuğa verdiği desteğin minimum 5 bin TL olması lazım” dedi.
Tarım Ürünlerinin Geliri Düştü
Bütün tarım ürünlerinde gelirin düştüğüne işaret eden Yeşil, “Sadece pamukta değil, şuanda bütün tarım ürünlerinde gelir düşüyor, gider artıyor. Dolayısıyla çiftçi sadece pamukta değil, bütün tarım ürünlerinde zarar ediyor. Bugün Türkiye’de üretilen pamuk ülkenin yüzde 50’sini ihtiyacını karşılıyor. Yüzde 50’sini de ithal ediyor. Özellikle de bizim Silvan’daki barajlarımızın yapımları bittikten sonra ülkenin bütün pamuk ihtiyaçlarını Diyarbakır’dan karşılamış olacağız. Devletin biran önce barajları tamamlaması gerekiyor. Ayrıca yakıtta ÖTV almaması gerekir” diye konuştu.
Pamuk Çiftçisi 7-8 Lira İçeride Olacak
Diyarbakır’da bu yılki pamuk rekoltesinin iyi olacağını dile getiren Yeşil, son olarak şunları söyledi: “Ama bir kilo pamuğun maliyeti şuan 30 lira, maksimum fiyatı da 20-23 TL arası olacak. Maalesef ki çiftçi 7-8 lira içeride olacak. Pamuk çiftçisi zarar ettikçe, en az ekim alanları yüzde 15-20 azalıyor. Ve gelecek sene daha da azalacak. Kendi çiftçilerimizi destekleyeceğimize, başka ülkelerin çiftçilerini destekliyoruz” dedi.
Kaynak: Güneydoğu Ekspres – Güneş OCAĞA