KAYBOLMAYA YÜZ TUTMUŞ KÜRT GELENEĞİ: DEQ (DÖVME)

KAYBOLMAYA YÜZ TUTMUŞ KÜRT GELENEĞİ: DEQ (DÖVME)

Siirt’in özellikle kırsal kesimdeki kadınların güzellik sembolü olarak kabul edip asırlar boyu vücutlarına yaptırdığı dövme geleneği yok oluyor.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde özellikle kırsal kesimdeki kadınların asırlardır vücudunun çeşitli yerlerine yaptığı, Kürtçe’de “Deq” olarak adlandırılan dövme geleneğine Siirt’te çok rastlanmasa da Doğunun bazı yerinde kadınlar tarafından kullanılmaya devam ediliyor. Doğulu kadınların vücutlarının çeşitli yerlerine özellikle İslam öncesi motifler işleniyor. Modernleşmenin etkisiyle birlikte “Deq” geleneği de birçok gelenek gibi yok oluyor.

Lamba İsine, Kız Çocuğu Emziren Annenin Sütü Karıştırılarak Yapılıyor

Dövmenin yapımı şu şekilde:

Öncelikle dövme yapacak genç kızın isteğine göre ve vücudunun istediği bölümüne istediği şekiller, bu şekiller, genelde ay, yıldız, bilezik, kuş figürleri çiziliyor. İkinci aşamada ise dövme yapma konusunda usta olan yaşlı kadınlar, odanın bir köşesinde sürekli yanan idare lambasından duvara bulaşan isi kazıyarak içine kız çocuğu emziren annenin sütünü ekleyerek özel bir karışım elde ediyor ve bir iğne ile bu karışımı söz konusu figürlerin üzerine iğne ile vurarak derinin altına gönderiyor. Kız çocuğu emziren anne sütü kullanılmasının nedeni ise dövmenin ölünceye kadar kalıcı olarak kalması.

Kullanılan motiflerin anlamı:

Güneş ve Ay Motifi: Sağlıklı bir yaşamı simgelemektedir. Bu dövmeyi yapan kişinin her daim sağduyulu ve zeki olacağına inanırlarmış.

Haç Motifi: Renkleriyle birlikte kötü bakışların etkisinin yok ettiğine inanılıyor.

Hayat Ağacı Motifi: Ana tanrıça inancından kaynaklanıyor. Ayrıca hayat ve ölümü simgeliyor.

Ceylan Motifi: Şans getirildiğine inanılıyor.

Göz Motifi: Nazara karşı etkili bir dövme olduğu sanılmaktadır.

Exit mobile version