Güneydoğu Sokak Röportajlarında Kadın Oranı %9
Gazetecilere yönelik bağımsız bir dijital platform olan Journo.com Türkiye’de sokak röportajlarını inceleyerek kanalların kadınlara ne kadar yer verdiğini araştırdı. Veri gazeteciliğiyle Türkiye’de gazetecilere ışık tutan Journo, Youtube kanallarını inceleyerek röportajlarda kadın oranlarını ortaya çıkardı. Araştırmada Ne Haber’in yayınlarına da yer veren içerikte Siirtli kadınların mikrofon uzatılınca konuşmaması dikkat çekti.
Journo, 129 farklı YouTube kanalına ait 210 sokak röportajını inceledi. 7 farklı bölgeden 21 ili baz alarak yaptılan araştırmada, mikrofona konuşan 8.783 kişiden yalnızca 1.756’sının, yani %20’sinin kadın olduğu görüldü. Sokak röportajlarında en yüksek kadın oranı %29 ile Ege’de, en düşük oran ise %9 ile Güneydoğu Anadolu bölgesinde. Siyaset, ekonomi ve yaşam konularının şehirlere ve cinsiyete göre dağılımına da bakıldı.
Sokak röportajı formatı son yıllarda Türkiye medyasında yaygınlaştı. Özellikle YouTube’da tamamen bu formata odaklanan onlarca kanal var. Bunun gazetecilik açısından olumsuz bir trend olup olmadığı tartışması şöyle dursun, konunun bir de toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadın görünürlüğü boyutu var. Nüfusun yarısının kadın olduğu Türkiye’de, rastgele mikrofon tutulduğunda, konuşanların da yaklaşık yarısının kadın olması beklenir. Peki durum gerçekten böyle mi?
Bu soruyu yanıtlamak için YouTube kanallarındaki sokak röportajlarını incelendi. Kadın görünürlüğünün bölgelere ve konulara göre nasıl değiştiğini verilerle anlamaya çalıştık. Araştırma için önce her coğrafi bölgeden rastgele 3 şehir seçildi. Ardından popüler ve yerel YouTube kanallarının güncel sokak röportajlarından her il için 10 adet olacak şekilde 210 video izlendi. 21 şehirde siyaset, yaşam ve ekonomi kategorilerinde yapılan bu sokak röportajlarının toplam süresi 52 saat 6 dakikayı buldu.
Tüm ayrıntıların yer aldığı ham veri kümesini şu sayfadan indirebilirsiniz. Öne çıkan bulgular ise şöyle:
En yüksek orana sahip İzmir bile olması gerekenden 10 puan geride
Sokak röportajlarında mikrofona konuşan 8.783 kişiden yalnızca 1.756’sı, yani %20’si kadın. %8,9 ile en düşük oran Güneydoğu Anadolu bölgesinde. Şehir olarak listenin dibinde %6 ile Şanlıurfa yer alıyor.
Sokak röportajlarında kadın görünürlüğünün en yüksek olduğu bölge %28,9 ile Ege. İzmir %40 oranıyla listenin zirvesinde. Ancak bu bile, nüfusun genelindeki %49,9’luk kadın oranının oldukça gerisinde.
Kadınlar en az siyasi konularda konuşuyor
Sokak röportajlarında cinsiyet dengesinin konulara göre dağılımına da baktık. Siyaset kategorisinde ağırlıklı olarak genel ve yerel seçimlere dair sorular bulunuyor. Ekonomi kategorisindeki sorular hayat pahalılığı, geçim sıkıntısı ve enflasyon gibi konularda… Yaşam kategorisi ise bu iki kategori dışında kalan, günlük yaşama dair konuları kapsıyor.
Siyaset kategorisinde soruları cevaplayan 6.508 kişiden 1.148’i (%17,6) kadınlardan oluşuyor. Yaşam kategorisinde görüş belirtmeyi kabul eden 1.627 kişiden 473’ü (%29,1) kadın. Ekonomi kategorisinde konuşan 648 kişiden ise 135’i (%20,8)… Bölgelere göre dağılım şöyle:
Siyaset kategorisinde kadınların en yüksek oranda olduğu il %41 ile yine İzmir. Yaşam kategorisinde kadınların en çok söz aldığı il %48 ile Mersin. Ekonomi kategorisinde ise Afyonkarahisar %43 ile ilk sırada yer alıyor.
Ekonomi ve yaşam kategorilerinde kadınların en az görünür olduğu şehir açık ara Şanlıurfa (%3,4). Ekonomi kategorisinde Siirt ve Ordu’da sokak röportajlarında konuşan kadın sayısı sıfır.
Öte yandan Siirt ve çevresinde yayın yapan ve sıkça sokak röportajlarına da yer veren Ne Haber Ajansı kadın muhabirler istihdam ederek, haberlerinde kadınları önceleyen, röportajlarda sadece kadınların düşüncelerine de yer veren içerikler de üretmeye özen göstermektedir.
Verilere detaylı ulaşmak için tıklayın: https://docs.google.com/spreadsheets/d/12NIjgAq9OweKMDP8tD2uGZ9jzX_y9CiYuavzTLK6XWQ/edit#gid=489700425
Kaynak: Journo.com
