“Eyvah! Çocuğum, kitap okumayı hiç sevmiyor? Ne yaparsam yapayım çabalarım, nafile kalıyor” gibi serzenişlerde bulunan, sevgili anne ve babalar! Sizlere bu durumun temelinde yatan soruyu sormak istiyorum?
Sizler, hiç kitap, dergi veya gazete okuyor musunuz? “Hadi gel, birlikte kitap okuyalım” diyor musunuz? Yoksa “Şu kitabı al, oku” gibi cümleler mi kuruyorsunuz?
Ebeveynlerin ev içerisindeki davranışları, çocuklarına karşı tutumları, çocuğun büyüdüğünde nasıl bir insan olacağını, istisnalar dışında az çok belirlemektedir. Çünkü anne ve babalar ilk öğretmenlerdir. Dolayısıyla çocuğun başta karakter oluşumu olmak üzere bilişsel ve sosyal gelişiminde de anne ve babaların rolü büyüktür. Tekrar tekrar dile getirmekte fayda var ki biz anne ve babalar, çocuklarımızın ilk gördüğü ve taklit ettiği modelleriz. Bizler neler ile uğraşıyorsak, onlarda bizim meşgul olduğumuz alanlar ile ilgilenir. Örneğin; karşısında sürekli kitap okuyan ve yazı yazan bir anne ve babayı gören bir çocuk mutlaka onlardan etkilenecek ve onlar gibi davranmak isteyecektir. Yine evin içerisinde kitaplara özen gösteren birileri var ise doğal olarak çocuklarda kitaplara değer biçmeyi öğrenecektir. Bu unsurların yanında evin içerisinde kitaplara dair özel bir alan var ise (bu kitaplık olabilir ya da kitap okuma köşesi olabilir) çocukta kendisine bu özel alanın aynısından oluşturulmasını isteyecektir gibi birçok örnek sıralayabiliriz. Ancak okuma alışkanlığını kazandırmada dikkat edilmesi gerekilen bazı unsurlarda göz ardı edilmemelidir. Şöyle ki; çocuğun yaşına, gelişimine ve ilgisine uygun kitap türlerini seçmek, yönlendirmek, anlayışlı olmak, baskı kurmamak ve sabretmek gerekir.
Kitap okuma alışkanlığıyla ilgili bir daha önce bir paylaşımda bulunmuştum. Bu defa da sizlere son dönemde birçok meslektaşımın, eğitimcinin ve çocuk odaklı çalışma yürütenlerin dilinde olan “erken okuryazarlık” kavramı hakkında kaynak gösterdiğim kitap üzerinden biraz bahsetmek istiyorum. (Kitabın Adı: Çocuğunuza Kitap Okumanın Gücü Görünmez Takım Çantası, Yazar: Kim Jocelyn Dickson)
• Kitap öğretmen ve aynı zamanda ebeveyn olan bir kişi tarafından kaleme alınmıştır. Deneyimlerini, terimler ile harmanlayan yazar, çocuklara henüz anne karnındayken sesli biçimde kitap okumaya başlamanın, onların eğitim hayatlarında, yeteneklerin, keşifte, öğrenim hızlarında ve derslere odaklanmalarında çok etkili olduğunu aktarmaktadır.
• Sesli kitap okumanın, örtük öğrenmeyi gerçekleştirdiğini, kitap okunarak büyüyen çocukların, bilişsel ve sosyal gelişiminin, kitap okunmayan akranlarına göre daha önde olduğunu söyleyen yazar, güzel ve iyi yazmanın temelinde de yine sesli okumanın yer aldığını söylemektedir. Çocuğunuzun kendi içindeki hazineyi ortaya çıkarması yolunda önemli tavsiyeleri de bulunan bu kitaptan yararlanabilirsiniz.
Çocuklara kitap okumak ve bu alışkanlığı kazandırmak en az onları beslemek ve korumak kadar önemlidir. Çünkü gelişim ve öğrenme birlikte ilerlemektedir. Düzenli olarak kitap okunan bir çocuğun okul başarısı, derslere olan ilgisi ve verilen eğitimden önemli ölçüde yararlanması, bu alışkanlığın dışında yetiştirilmiş bir çocuktan farklıdır. Ayrıca çocuk, kendisine kitap okunduğu zaman anne ve babasıyla hem nitelikli vakit geçirir, kurulan bağ sayesinde mutlu olur hem de okunanlar sayesinde hayal gücü kazanır. Dolayısıyla televizyon ve internet aracılığıyla öğrenilen kelime dağarcığı ile kitaplar aracılığı ile öğrenilen kelime dağarcığı aynı değildir. Bu sebeple kitap okuma zihinsel gelişim yönünden önemlidir.
SEVGİLER
